Pétition pour une régulation sans cruauté des pigeons dans la Région de Bruxelles-Capitale
Pétition
Changements sur "Pétition pour une régulation sans cruauté des pigeons dans la Région de Bruxelles-Capitale"
Titre (Français)
-Pétition pour une régulation respectueuse des pigeons de la Région bruxelloise- +Pétition pour une régulation sans cruauté des pigeons dans la Région de Bruxelles-Capitale
Titre (Nederlands)
-Petitie voor een respectvolle beheersing van duivenpopulaties in het Brussels Gewest- +Petitie voor een niet-wreedaardige beheersing van duivenpopulaties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Description (Français)
-<p>L’ASBL Les plumes d’Ixelles et les citoyens soucieux du sort des animaux en ville demandent l’instauration en Région de Bruxelles-Capitale d’une régulation des pigeons qui tienne compte de leurs besoins alimentaires. La commune d’Ixelles devrait servir de modèle.</p><p>Depuis le temps que ces pratiques existent, la gestion brutale des populations de pigeons par capture/gazage, heureusement abandonnée, et les interdictions de nourrissage n’ont jamais apporté une réelle solution. Les pigeons sont toujours aussi nombreux. Ils présentent un état physique visiblement de plus en plus dégradé mais ils continuent de se reproduire énormément. La contraception est donc un enjeu crucial pour réduire leur nombre.</p><p>Mais nous ne voulons plus voir les pigeons déambuler comme des âmes en peine sur les trottoirs pour ne trouver que des détritus inadaptés à leur santé et insuffisants à leur satiété. Les pigeons sont sédentaires et granivores, totalement dépendants des humains pour leur alimentation. Or, le territoire d’une ville ne leur offre aucune ressource.</p><p>Nous ne voulons plus voir autant de pigeons avec des pattes mutilées par les liens qui traînent au sol, qui s’enroulent, font garrot et coupent les chairs, entraînant des mois de souffrance, sans qu’aucune aide ne leur soit apportée. Il y a trop de pigeons malades, trop de pigeons accidentés. Depuis le mois de janvier 2024, date à laquelle la Ligue de protection des oiseaux a cessé de prendre en charge les oiseaux domestiques, ces pigeons bisets malades ou blessés se retrouvent sans aucune structure adaptée pour les soigner. Faute de solution, les passants se voient dans l’obligation de relâcher l’oiseau en détresse dans la nature, le vouant à une mort lente et douloureuse. Souhaiter que la mort les délivre d’un quotidien misérable, imposé par des interdictions de nourrissage sans aucun compromis et l’absence d’un centre de soins, n’est pas une chose à laquelle il est normal de devoir s’habituer.</p><p>Cette façon de faire n’est pas l’unique solution pour éviter leur reproduction en ville après des décennies de laisser-aller. Si les pigeonniers contraceptifs n’ont jamais été installés malgré les demandes pressantes des protecteurs des pigeons depuis plus de 30 ans, il est aujourd’hui possible de placer ces volatiles sous contraception à moindre coût et à moindre effort. Cette pratique devrait se généraliser.</p><p>Mais cette contraception, utilisée seule, n’est pas source d’alimentation suffisante. Si le nombre de pigeons diminue, les priver de nourriture reste d’une violence extrême. Par comparaison, le programme instauré dans la commune d’Ixelles en 2021 fonctionne bien. Il faut associer contraception et nourrissage.</p><p>Dans des quartiers stratégiques, la commune d’Ixelles a fait placer 6 distributeurs automatiques de graines contraceptives que 15 % des reproducteurs dominants s’empressent d’avaler chaque matin. Ce grain est uniquement à visée contraceptive et ne nourrit pas les groupes. En parallèle, des bénévoles dispersent quotidiennement des graines nourrissantes sur les sites inscrits dans un plan de gestion communal global. Les pigeons sont en meilleure santé et vivent plus longtemps. Leur régulation est donc un peu plus lente, mais il s’agit là de leur droit à une existence digne.</p><p>Tout n’est pas rose pour autant : les accidents, les maladies et la prédation ne les épargnent pas. La régulation est satisfaisante après 2 années et malgré la nécessité bientôt urgente d’installer 6 autres sites sur la commune.</p><p>Les communes devraient dès lors s’engager pour:</p><p><strong>•</strong> la contraception des pigeons sur des sites choisis;</p><p>• le nourrissage des pigeons sur les mêmes sites en agréant des citoyens bénévoles à cette action;</p><p>• seul le grain est autorisé, l’horaire de nourrissage allant de deux heures après le lever du soleil à deux heures avant son coucher;</p><p>• les bénévoles s’engagent à nourrir les pigeons uniquement aux endroits fixés par le programme;</p><p>• le port d’un gilet communal;</p><p>• l’information et sensibilisation de la population sur le plan de gestion;</p><p>• la mise des déchets dans les poubelles.</p><p>Ce programme permet de calmer les tensions entre les citoyens par la promesse d’une réelle gestion associant la régulation des pigeons tout autant que leur bien-être. Le problème de surpopulation est surtout lié à la propreté du territoire. Il vaut mieux prendre en charge les groupes existants avec une alimentation saine plutôt que de les laisser survivre en se nourrissant de déchets. Lorsque les communes auront atteint une régulation suffisante, elles pourront alors envisager l’installation de pigeonniers contraceptifs. Leur nécessité est évidente: les pigeons, domestiqués depuis l’antiquité, ne se comportent pas comme des oiseaux sauvages. Et les priver d’espaces pour se loger en plaçant partout des pics et des filets contrecarre leurs besoins naturels.</p><p>Les animaux sont entrés dans la Constitution en tant qu’êtres sensibles. La société évolue et attend des pouvoirs publics une prise en compte humaine des animaux. La science démontre aujourd’hui le haut niveau d’intelligence des pigeons, leur capacité d’abstraction proche de celle des primates, la conscience de soi et même la reconnaissance des émotions humaines.</p><p>Certaines communes vont répondre ceci: «L’usage de graines contraceptives pour pigeons n’est pas promu par Bruxelles Environnement qui applique le principe de précaution à ce sujet. En effet, l’utilisation du médicament contraceptif R12 sous formes de graines (contenant la molécule nicarbazine) distribuées à grande échelle fait l’objet de discussions en raison du manque de recul en matière d’effet(s) néfaste(s) potentiel(s) sur l’environnement, la santé humaine (pour ceux qui manipulent les produits et les personnes à proximité), et d’autres espèces qui pourraient se nourrir de ces graines par erreur. En outre, il s’agit d’une méthode non-sélective coûteuse devant être supervisée par un vétérinaire, et dont les effets en terme de diminution ne sont pas garantis en cas d’arrêt de distribution des graines contraceptives.»</p><p>Réponse: Il n’y a pas d’incidence sur les autres espèces. Les plus gros oiseaux n’en consomment pas, c’est extrêmement rare, de la façon dont le produit est distribué, qui plus est en quantité minime. Le grain est trop gros pour les petits becs. La molécule n’est pas stockée dans l’organisme des pigeons ce qui empêche tout impact sur les rapaces. Le médicament est sous contrôle vétérinaire, il est utilisé dans les élevages de poules en batterie et ce n’est pourtant pas interdit.</p><p>À défaut de graines alimentaires, les pigeons sont en mauvais état de santé. Qui alerte de la nécessité d’un suivi vétérinaire dans ce cas? En plus d’être à présent interdits de soin dans les Centres de revalidation des espèces animales vivant à l’état sauvage (CREAVES). La suppression des ressources alimentaires et des espaces disponibles n’est absolument pas la meilleure approche en ce qui concerne le bien-être d’un animal dépendant. Cette approche prend trop de temps et leur souffrance n’en finira jamais.</p><p>Après une première régulation, mieux vaudra en effet penser à les regrouper en leur installant quelques pigeonniers. Mais est-ce envisageable actuellement et pour autant de groupes dispersés partout dans chaque commune?</p><p>Si personne ne veut se charger des pigeons, que l’on cesse alors de les déclarer autonomes pour faire passer la pilule. Et d’utiliser des contre-vérités sur son compte pour arriver à s’en débarrasser. Il faut assumer de les mettre volontairement à mal parce que c’est le cas.</p><p>Soit que l’on ne verbalise plus les nourrisseurs aux graines, aux endroits de regroupement de longue date qui le permettent, et que chacun assume la présence de cet animal qui a été soustrait de son milieu naturel, utilisé et imprégné au point de non-retour possible.</p><p>Autre précision: Les pigeons sont relativement sédentaires et ne se déplacent que sur un territoire limité. Nous pouvons constater un nombre plus important de pigeons présents sur les sites dans les débuts de chaque prise en charge, puis que le nombre diminue progressivement. Quand la nourriture leur est apportée, les pigeons des alentours proches viennent évidemment se nourrir. Mais il s’agit des pigeons de l’endroit, auparavant éparpillés, et nécessaires de gestion. </p><p>Il faudra le faire à vie? Oui. Il est accepté de devoir faire une gestion à vie des chats errants ou des chiens et nouveaux animaux de compagnie finissant en refuge, à prix tout aussi coûteux. Ce doit être aussi accepté pour les pigeons. Les pigeons sont issus d’une espèce rendue domestique errante, dépendante à vie.</p><p>Le plus important étant que la gestion douce des pigeons est bénéfique à chacun: autant pour les pigeons que pour les personnes qui s’en soucient et les personnes qui veulent en voir moins.</p><p><strong>Nous demandons à la Région de Bruxelles-Capitale</strong>:</p><p><strong>• de favoriser la mise en œuvre du projet par un subside octroyé à chaque commune;</strong></p><p><strong>• de favoriser la création d’un centre de soin qui soit spécialement dédié aux pigeons et autres nouveaux animaux de compagnie.</strong></p>- +<p>L’ASBL Les plumes d’Ixelles et les citoyens soucieux du sort des animaux en ville demandent l’instauration dans la Région de Bruxelles-Capitale d’un système de régulation des pigeons qui tienne compte de leurs besoins alimentaires. La commune d’Ixelles devrait servir de modèle.</p><p>La gestion brutale des populations de pigeons par capture et gazage, heureusement abandonnée en 2022 dans la Région bruxelloise, et les interdictions de nourrissage n’ont jamais éradiqué leur reproduction. Il nous faut donc accepter de cohabiter paisiblement avec eux tout en évitant leur surpopulation par des méthodes douces. Si la contraception est un enjeu crucial pour réduire leur nombre, la régulation par la famine est éthiquement inacceptable. </p><p>Nous ne voulons plus voir de pigeons affamés et malades déambuler comme des âmes en peine sur les trottoirs ou envahir les terrasses des restaurants du centre-ville pour ne trouver que des détritus inadaptés à leurs besoins. Les pigeons sont sédentaires et granivores, totalement dépendants des humains pour leur alimentation. </p><p>Nous ne voulons plus voir autant de pigeons aux pattes mutilées par les nombreux fils qui traînent au sol, s’enroulent autour de leurs doigts, font garrot et coupent les chairs, provoquant des mois de souffrance sans qu’aucune aide ne leur soit apportée.</p><p>Depuis janvier 2024, la Ligue royale belge pour la protection des oiseaux a cessé de recueillir les oiseaux domestiques, dont les pigeons bisets. Aucune structure adaptée ne soigne les malades et les accidentés. Les passants soucieux de leur sort sont donc obligés de laisser les pigeons en détresse dans la rue, les vouant à une mort lente et douloureuse. </p><p><strong><em>Quelle solution envisager ? La contraception et un nourrissage sain</em></strong></p><p>Si les pigeonniers contraceptifs n’ont jamais été installés malgré les demandes pressantes des protecteurs des pigeons depuis des décennies, il est aujourd’hui possible de placer ces volatiles sous contraception à moindre coût et à moindre effort. Cette pratique doit se généraliser.</p><p>Mais cette contraception, utilisée seule, les laisse affamés, dénutris, affaiblis et malades. Si elle s’avère efficace pour réduire leur nombre, les priver de nourriture est d’une violence extrême. Par comparaison, le programme instauré dans la commune d’Ixelles en 2021, qui associe la contraception et le nourrissage, est un modèle dont toutes les communes devraient s’inspirer. </p><p>Dans des quartiers stratégiques, Ixelles a fait placer six distributeurs automatiques de graines contraceptives. Seuls 15 % des reproducteurs dominants s’empressent à l’aube d’en avaler chacun 8 grammes, ce qui suffit à éviter une partie des naissances. Cependant, pour s’alimenter, un pigeon a besoin d’un minimum de 40 grammes de graines par jour. Ce grain est donc uniquement à visée contraceptive et ne nourrit pas les groupes. En parallèle, des bénévoles dispersent quotidiennement des graines nourrissantes sur les sites inscrits dans un plan communal de gestion. Les pigeons sont ainsi en meilleure santé et vivent plus longtemps. Si leur régulation est un peu plus lente, elle tient compte de leur droit à une existence digne. </p><p>Le constat à Ixelles : une régulation déjà estimable (moins 40 % de pigeons en 3 ans), des volatiles visiblement en bien meilleure santé que partout ailleurs et dont les fientes sont moins acides. Ils ont un plumage brillant et l’œil plus vif, ils sont moins fébriles, moins résignés aussi, et leurs échanges sont plus nombreux. Forte de ces résultats, la commune d’Ixelles devra prochainement boucler son projet avec six nouveaux sites de contraception et de nourrissage. </p><p>Tout n’est pas rose pour autant : les accidents, les maladies et la prédation n’épargnent pas les pigeons qui se font aussi chasser de leurs abris. Seuls des pigeonniers contraceptifs correctement gérés seraient à la mesure de leurs besoins fondamentaux. </p><p><strong><em><u>Nous demandons à la Région de Bruxelles-Capitale</u> </em></strong><em>:</em></p><p><strong>• d’octroyer aux communes un subside suffisant pour l’instauration d’un système de contraception couvrant la majorité des sites répertoriés comme indispensables ; </strong></p><p><strong>• de promouvoir auprès des communes l’organisation d’un nourrissage adapté sur les sites choisis pour la contraception ;</strong></p><p><strong>• de favoriser la création d’un centre de soins spécialement dédié aux pigeons. </strong></p><p>En contrepartie, les communes s’engageront à organiser les actions suivantes :</p><p><strong>•</strong> la contraception des pigeons sur des sites choisis ;</p><p>• le nourrissage des pigeons sur les mêmes sites en agréant des citoyens bénévoles à cet effet :</p><p>- seul le grain est autorisé ; </p><p>- l’horaire de nourrissage va de deux heures après le lever du soleil à deux heures avant son coucher afin de laisser le temps aux pigeons d’absorber le maïs contraceptif le matin et les graines nourricières avant la tombée du jour ; </p><p>- les bénévoles s’engagent à nourrir les pigeons uniquement aux endroits fixés par le plan communal de gestion ;</p><p>- le port d’un gilet communal est obligatoire.</p><p>• l’information des habitants sur le plan de gestion communal impliquant l’arrêt du nourrissage clandestin et leur sensibilisation à la mise des déchets dans les poubelles.</p><p>Ce programme a l’avantage de calmer les tensions entre les citoyens par la promesse d’une réelle gestion associant la régulation des pigeons tout autant que leur bien-être. Le problème de surpopulation est surtout lié à la propreté du territoire. Pour le résoudre, il vaut mieux prendre en charge les groupes existants avec une alimentation saine plutôt que de les laisser survivre en se nourrissant de déchets. Lorsque les communes auront atteint une régulation suffisante, elles pourront alors envisager l’installation de pigeonniers contraceptifs. Leur nécessité est évidente : les pigeons, domestiqués depuis l’antiquité, ne se comportent pas comme des oiseaux sauvages. Et les priver d’espaces pour se loger en plaçant partout des pics et des filets contrecarre leurs besoins naturels.</p><p>Depuis le 3 juin 2024, la Constitution belge mentionne que « dans l’exercice de leurs compétences respectives, l’État fédéral, les communautés et les régions veillent à la protection et au bien-être des animaux en tant qu’êtres sensibles ». La société évolue et attend des pouvoirs publics une prise en compte humaine des animaux. La science démontre aujourd’hui le haut niveau d’intelligence des pigeons, leur capacité d’abstraction proche de celle des primates, la conscience de soi et même la reconnaissance des émotions humaines.</p><p><strong><em><u>Quelques mises au point</u></em></strong></p><p>· <em>Les graines contraceptives sont-elles nuisibles aux autres animaux et à l’environnement ?</em></p><p>Certaines communes ne mettent en œuvre aucun plan de gestion, car l’usage de graines contraceptives pour pigeons n’est pas promue par Bruxelles Environnement qui préfère appliquer le principe de précaution, estimant que « l’utilisation du médicament contraceptif R12 sous forme de graines contenant la molécule nicarbazine et distribuées à grande échelle fait l’objet de discussions en raison du manque de recul en matière d’effets néfastes potentiels sur l’environnement, la santé humaine (pour ceux qui manipulent les produits et les personnes à proximité) et d’autres espèces qui pourraient se nourrir de ces graines par erreur. En outre, il s’agit d’une méthode non sélective coûteuse devant être supervisée par un vétérinaire, et dont les effets en termes de diminution ne sont pas garantis en cas d’arrêt de distribution des graines contraceptives. »</p><p>Or, il n’y a aucune incidence sur les autres espèces. Le produit est distribué en quantité minime à l’aube et est immédiatement avalé par les pigeons dominants fidélisés aux sites. Aucun grand oiseau n’y est observé et le grain est trop gros pour les petits becs. En outre, la molécule n’est pas stockée dans l’organisme des pigeons, ce qui empêche tout impact sur leurs prédateurs. Le médicament est sous contrôle vétérinaire et est d’ailleurs utilisé dans les élevages pour prévenir la coccidiose intestinale chez les volailles. </p><p>À défaut de graines alimentaires, les pigeons tombent souvent malades, ont des fientes liquides et contaminent les autres. Personne ne s’alerte pourtant de la nécessité d’un suivi vétérinaire. Au contraire, puisqu’ils sont aujourd’hui interdits de soin dans les centres de revalidation des espèces animales vivant à l’état sauvage (CREAVES). </p><p>Après une première régulation, la meilleure solution serait de les regrouper dans quelques pigeonniers, ce qui permettrait de mieux surveiller leur état de santé et de stopper les frais de contraception en remplaçant leurs œufs par des œufs factices. C’est peu envisageable actuellement pour autant de groupes dispersés partout dans chaque commune. </p><p>· <em>Les pigeons sont-ils plus nombreux sur les sites de gestion ?</em></p><p>Sédentaires, les pigeons ne se déplacent que sur un territoire limité. Si nous en constatons un plus grand nombre sur les sites peu après le début de leur prise en charge, c’est parce que ceux des alentours proches viennent s’y nourrir. Puis leur nombre diminue progressivement. </p><p>· <em>Faudra-t-il s’occuper d’eux à vie ? </em></p><p>Oui. On accepte de gérer à vie des chats errants, des chiens et autres nouveaux animaux de compagnie finissant en refuge à prix tout aussi élevé. Les pigeons sont issus d’une espèce rendue domestique et errante, dépendante à vie. Mais leur gestion douce est bénéfique tant pour les pigeons que pour les personnes qui s’en soucient et pour celles qui veulent en voir moins. </p><p>Cessons de déclarer les pigeons autonomes pour justifier l’interdiction de les nourrir. C’est faux : ils sont granivores et pas omnivores. Arrêtons aussi de verbaliser les nourrisseurs qui distribuent des graines dans les endroits où les pigeons se rassemblent de longue date. Et assumons la présence de ce volatile qui a été soustrait à son milieu naturel, utilisé et imprégné par les humains sans retour possible. En l’absence de toute gestion, reconnaissons le mal éthiquement inacceptable qu’on leur fait volontairement.</p><h5><strong>NB : </strong>À la demande de la pétitionnaire, le <a href="https://share.parlement.brussels/file_transfer/f.php?h=2DZlelLK" rel="noopener noreferrer" target="_blank">texte initial</a> a été remplacé le 18 octobre 2024. </h5>
Description (Nederlands)
-<p>De vzw Les plumes d’Ixelles en burgers die begaan zijn met het lot van dieren in de stad, pleiten ervoor in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een systeem in te voeren om duivenpopulaties onder controle te houden en daarbij ook aandacht te hebben voor hun voedingsbehoeften. De gemeente Elsene zou als voorbeeld moeten dienen.</p><p>De meedogenloze, maar intussen gelukkige afgeschafte methode om duivenpopulaties onder controle te houden door ze gevangen te nemen en te vergassen, en het verbod om duiven te voederen zijn nooit doeltreffende oplossingen gebleken. Er zijn nog steeds heel veel duiven. Ze zijn er fysiek steeds slechter aan toe, maar blijven zich veelvuldig voortplanten. Om hun aantal te verminderen is anticonceptie dus cruciaal.</p><p>We kunnen echter niet langer aanzien dat duiven als zieltogende wezens rondzwerven over de voetpaden, waar ze enkel afval vinden dat hun gezondheid schaadt en hun honger onvoldoende stilt. Duiven zijn sedentaire zaadeters, maar ze zijn voor hun voeding volledig afhankelijk van mensen. In de stad vinden ze niet wat ze nodig hebben.</p><p>We kunnen niet langer aanzien dat duiven hun poten verminken doordat ze verstrikt raken in op de grond rondslingerende kabels, die hen wurgen en in hun huid snijden, waardoor ze maandenlang lijden zonder dat er hulp wordt geboden. Er zijn te veel zieke en gewonde duiven. Doordat de <em>Ligue de protection des oiseaux</em> zich sinds januari 2024 niet langer ontfermt over tamme vogels, zijn er geen voorzieningen meer waar zieke of gewonde stadsduiven worden verzorgd. Bij gebrek aan een oplossing zijn voorbijgangers genoodzaakt om de noodlijdende vogels weer los te laten in de natuur, waardoor ze een langzame en pijnlijke dood tegemoet gaan. We mogen er ons niet bij neerleggen dat het dan maar beter is dat de dood hen verlost uit het miserabele bestaan dat ze noodgedwongen leiden door het onverbiddelijke voederverbod en het gebrek aan een verzorgingscentrum.</p><p>Na tientallen jaren alles op zijn beloop te hebben gelaten, is dit echter niet de enige manier waarop we kunnen voorkomen dat duiven zich voortplanten in de stad. Meer dan dertig jaar lang al roepen duivenbeschermers op om anticonceptieve duiventillen te plaatsen. Daar is nooit gehoor aan gegeven. Vandaag is het echter goedkoper geworden en zijn er minder inspanningen nodig om anticonceptie bij deze vogels toe te passen. Deze praktijk zou moeten worden veralgemeend.</p><p>Anticonceptie volstaat echter niet om ervoor te zorgen dat er voortaan ook weer voldoende voedsel is. Hoewel het aantal duiven afneemt, doen we ze nog altijd bijzonder veel geweld aan door ze geen voedsel meer te geven. We willen ter vergelijking graag verwijzen naar het efficiënte programma dat de gemeente Elsene in 2021 heeft opgestart. Anticonceptie moet worden gecombineerd met voederen.</p><p>De gemeente Elsene heeft in enkele strategische wijken zes contraceptieve graanverdelers geplaatst, die elke ochtend door 15% van de dominante fokduiven worden leeggegeten. Dat zaad dient enkel voor anticonceptiedoeleinden en niet voor het voederen van groepen vogels. Daarnaast strooien vrijwilligers dagelijks voedingszaden op plekken die zijn opgenomen in een globaal gemeentelijk beheerplan. De duiven zijn gezonder en leven langer. Het duurt dus iets langer om de populatie onder controle te krijgen, maar het recht van deze dieren op een waardig bestaan wordt er wel door gewaarborgd.</p><p>Niet alles is echter rozengeur en maneschijn: duiven blijven niet gespaard van ongelukken en ziektes en ook roofdieren blijven op de loer liggen. Twee jaar na de invoering van het systeem ogen de resultaten gunstig, ook al is het intussen dringend nodig geworden om zes extra verdelers in de gemeente te plaatsen.</p><p>De gemeenten zouden daarom:</p><p>• op geselecteerde locaties inspanningen leveren voor anticonceptie bij duiven;</p><p>• vrijwilligers toestaan duiven te voederen op diezelfde locaties;</p><p>• alleen zaden laten voederen van twee uur na zonsopgang tot twee uur voor zonsondergang;</p><p>• vrijwilligers oproepen de duiven alleen te voederen op de plekken die in het programma zijn vermeld;</p><p>• vrijwilligers een hesje van de gemeente laten dragen;</p><p>• het publiek op de hoogte brengen en bewust te maken van het beheerplan;</p><p>• afval in vuilnisbakken doen belanden.</p><p>Dit programma helpt om spanningen tussen burgers te bedaren door een volwaardig beheer in het vooruitzicht te stellen dat de beheersing van duivenpopulaties combineert met aandacht voor hun welzijn. Het probleem van overbevolking heeft vooral te maken met de netheid van het grondgebied. Het is beter om voor bestaande groepen te zorgen met gezonde voeding dan ze te laten overleven op afval. Zodra de gemeenten de situatie voldoende onder controle hebben, kunnen ze overwegen om anticonceptieve duiventillen te plaatsen. Dat is duidelijk nodig: duiven, die al sinds de oudheid tam worden gemaakt, gedragen zich niet als wilde vogels. Deze dieren hun leefomgeving ontzeggen door overal spikes en netten te plaatsen, druist in tegen hun natuurlijke behoeften.</p><p>Dieren staan in de Grondwet vermeld als wezens met gevoelens. De maatschappij evolueert en verwacht dat de overheid op een humane manier rekening houdt met dieren. Het is wetenschappelijk aangetoond dat duiven een hoog intelligentieniveau hebben, een abstractievermogen bezitten dat dicht aanleunt bij dat van primaten, zelfbewustzijn hebben en zelfs menselijke emoties herkennen.</p><p>Sommige gemeenten zullen hierop antwoorden: "Het gebruik van contraceptieve zaden voor duiven wordt niet gepromoot door Leefmilieu Brussel, dat in dat verband het voorzorgsprincipe hanteert. Het op grote schaal verspreiden van het anticonceptiemiddel R12 in de vorm van zaden (die de molecule nicarbazine bevatten) staat ter discussie vanwege het gebrek aan kennis over de mogelijke schadelijke gevolgen voor het milieu, de menselijke gezondheid (voor wie met deze producten omgaat en in de buurt ervan komt) en andere diersoorten die zich per ongeluk met deze zaden zouden kunnen voeden. Bovendien is dit een dure, niet-selectieve methode die moet worden gecontroleerd door een dierenarts, en die geen enkele garantie biedt op een afname van de populatie zodra geen anticonceptiezaden meer worden verspreid.”</p><p>Daarop kan het volgende worden geantwoord: er zijn geen gevolgen voor andere soorten. De grootste vogels eten deze zaden niet. Bovendien wordt het product in zeer kleine hoeveelheden verdeeld en komt het dus maar zeer zelden voor. De zaden zijn te groot voor kleine snavels. De molecule wordt niet opgeslagen in het lichaam van de duiven en dus zijn er geen gevolgen voor roofvogels. Het middel staat onder diergeneeskundige controle, wordt gebruikt in legbatterijen en is hoe dan ook niet verboden.</p><p>Een gebrek aan voedingszaden gaat ten koste van de gezondheid van duiven. Wie vestigt in dat geval de aandacht op de nodige diergeneeskundige follow-up? Bovendien is verzorging in revalidatiecentra voor in het wild levende diersoorten voortaan geen optie meer. Het wegnemen van voedselbronnen en beschikbare ruimte is absoluut niet de beste aanpak voor het welzijn van afhankelijke dieren. Deze methode duurt te lang en zal nooit een einde maken aan hun lijden.</p><p>Zodra de situatie voor een eerste maal onder controle is gebracht, kunnen we het best overwegen om enkele duiventillen te plaatsen die fungeren als verzamelpunt. Is zoiets op dit moment echter haalbaar voor de vele populaties die over het hele grondgebied van alle gemeenten zijn verspreid?</p><p>Als niemand zich wil bekommeren om de duiven, laten we dan ook stoppen met verklaren dat ze zich wel zullen redden, alleen maar om de pil te verzachten. Daarnaast moet het ook maar eens gedaan zijn met het verkondigen van onwaarheden om ons ervan af te maken. Dan moeten we maar aanvaarden dat ze opzettelijk slecht worden behandeld, want dat is wel degelijk het geval.</p><p>Ofwel stoppen we met het verbaliseren van mensen die zaden voederen op verzamelplaatsen voor duiven waar dat mogelijk is, en aanvaardt iedereen de aanwezigheid van dit dier dat uit zijn natuurlijke omgeving weggerukt, gebruikt en zodanig omgevormd is dat er geen weg meer terug is.</p><p>Tot slot willen we ook nog het volgende verduidelijken: duiven zijn nogal sedentair en verplaatsen zich slechts binnen een beperkt gebied. We merken dat, zodra men zich ergens begint te ontfermen over de duivenpopulatie, hun aantal stijgt en daarna geleidelijk afneemt. Wanneer ze worden gevoederd, komen duiven uit de nabije omgeving natuurlijk mee-eten. Het gaat echter om plaatselijke duiven, die voorheen verspreid leefden en nodig zijn voor de beheersing ervan.</p><p>Moet dit levenslang gebeuren? Ja. Het is algemeen aanvaard om zwerfkatten levenslang op te volgen, net als honden en nieuwe gezelschapsdieren die in een asiel terechtkomen, en dat kost evenveel. Dat principe moeten we ook aanvaarden voor duiven. Duiven stammen af van een zwervende soort die tam en levenslang afhankelijk werd gemaakt.</p><p>Het belangrijkste is dat iedereen baat heeft bij een zachte aanpak om duivenpopulaties onder controle te houden: de duiven zelf, de mensen die om ze geven en de mensen die er minder willen.</p><p><strong>We verzoeken het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om</strong>:</p><p><strong>• de uitvoering van dit project in elke gemeente te subsidiëren;</strong></p><p><strong>• de oprichting van een verzorgingscentrum voor duiven en andere nieuwe gezelschapsdieren aan te moedigen.</strong></p>- +<p>De vzw Les plumes d’Ixelles en burgers die begaan zijn met het lot van dieren in de stad, pleiten ervoor in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een systeem in te voeren om duivenpopulaties onder controle te houden en daarbij ook aandacht te hebben voor hun voedingsbehoeften. De gemeente Elsene zou als voorbeeld moeten dienen.</p><p>De meedogenloze methode om duivenpopulaties onder controle te houden door ze gevangen te nemen en te vergassen, die sinds 2022 in het Brussels Gewest gelukkig is afgeschaft, en het verbod om duiven te voederen hebben de voortplanting van deze dieren nooit een halt toegeroepen. We moeten dus een manier zien te vinden om er vreedzaam mee samen te leven en tegelijk zachte methodes hanteren om overpopulatie te vermijden. Anticonceptie is cruciaal om het aantal duiven te verminderen. De populatie uithongeren om haar onder controle te krijgen, is echter ethisch onaanvaardbaar.</p><p>We kunnen niet langer aanzien dat hongerige en zieke duiven als zieltogende wezens rondzwerven over de voetpaden of de terrassen van restaurants in het stadscentrum overspoelen, waar ze enkel afval vinden en dus niet wat ze nodig hebben. Duiven zijn sedentaire zaadeters en voor hun voeding volledig afhankelijk van mensen.</p><p>We kunnen niet langer aanzien dat duiven hun poten verminken doordat ze verstrikt raken in de vele op de grond rondslingerende draden, die hen wurgen en in hun huid snijden, waardoor ze maandenlang lijden zonder dat er hulp wordt geboden.</p><p>Sinds januari 2024 ontfermt het <em>Koninklijk Belgisch Verbond voor de Bescherming van de Vogels</em> zich niet langer over tamme vogels, zoals rotsduiven. Er is geen geschikte voorziening meer waar zieke of gewonde duiven worden verzorgd. Bekommerde voorbijgangers zijn dus genoodzaakt om de noodlijdende vogels op straat aan hun lot over te laten, waardoor ze een langzame en pijnlijke dood tegemoet gaan.</p><p><strong><em>Wat is de beste oplossing? Anticonceptie en gezonde voeding</em></strong></p><p>Al decennia lang roepen duivenbeschermers op om contraceptieve duiventillen te plaatsen. Daar is nooit gehoor aan gegeven. Vandaag is het echter mogelijk om op een goedkopere manier en met minder inspanningen anticonceptie bij deze vogels toe te passen. Deze praktijk moet worden veralgemeend.</p><p>Enkel anticonceptie toepassen maakt de duiven echter niet minder hongerig, ondervoed, verzwakt en ziek. Dit mag dan wel een doeltreffende methode zijn om hun aantal te verminderen, maar het is bijzonder wreed om ze geen voedsel meer te geven. Het programma dat de gemeente Elsene in 2021 heeft opgestart en anticonceptie combineert met voederen, geldt daarentegen als toonbeeld dat alle gemeenten zouden moeten volgen.</p><p>De gemeente Elsene heeft in enkele strategische wijken zes verdelers van anticonceptiezaden geplaatst. Niet meer dan 15% van de dominante fokduiven komt die zaden bij zonsopgang verorberen (8 gram per duif).. Dat is voldoende om een deel van de geboortes te voorkomen. Om zich te voeden heeft een duif echter minstens 40 gram zaad per dag nodig. Dat zaad dient dus enkel voor anticonceptiedoeleinden en niet voor het voederen van groepen vogels. Daarnaast strooien vrijwilligers dagelijks voedingszaden op plekken die zijn opgenomen in een globaal gemeentelijk beheerplan. De duiven zijn bijgevolg gezonder en leven langer. Het neemt weliswaar iets meer tijd in beslag om de populatie onder controle te krijgen, maar het recht van deze dieren op een waardig bestaan wordt er wel door gewaarborgd.</p><p>Vandaag is de duivenpopulatie in Elsene behoorlijk onder controle (40% minder duiven op drie jaar tijd). Bovendien zijn de duiven gezonder en zien ze er merkelijk beter uit dan elders. Hun uitwerpselen zijn minder zuur en hun veren glanzen. Ze ogen levendiger, ze zijn minder onrustig en minder lijdzaam, en ze hebben meer contact met elkaar. Gesterkt door deze resultaten zal de gemeente Elsene haar project binnenkort vervolledigen met zes nieuwe anticonceptie- en voederplaatsen.</p><p>Niet alles is echter rozengeur en maneschijn: duiven blijven niet gespaard van ongelukken en ziektes, en ook roofdieren blijven op de loer liggen. Vaak worden ze ook verjaagd uit de plaats waar ze een onderkomen hebben gevonden. Alleen met goed beheerde contraceptieve duiventillen kunnen we ze geven wat nodig is.</p><p><strong><em><u>Wij vragen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest</u>:</em></strong></p><p><strong>- de gemeenten voldoende subsidies toe te kennen om een anticonceptiesysteem op te starten op de meeste plekken waar dat nodig wordt geacht;</strong></p><p><strong>- de gemeenten ertoe aan te zetten een aangepast voederprogramma uit te rollen op de plekken die zijn uitgekozen om anticonceptie toe te passen;</strong></p><p><strong>- de oprichting van een opvangcentrum voor duiven aan te moedigen.</strong></p><p><strong><em><u>In ruil daarvoor dienen de gemeenten zich ertoe te verbinden</u>:</em></strong></p><p>· op geselecteerde locaties inspanningen te leveren voor anticonceptie bij duiven;</p><p>· vrijwilligers toe te staan op diezelfde locaties duiven te voederen, waarbij:</p><p>- zij alleen zaden mogen geven als voedsel;</p><p>- zij de duiven mogen voederen van twee uur na zonsopgang tot twee uur voor zonsondergang om de dieren de tijd te geven de contraceptieve maïskorrels ’s ochtends en het voederzaad voor valavond op te nemen;</p><p>- zij beloven alleen duiven te voederen op de plekken die in het gemeentelijke beheerplan zijn vermeld;</p><p>- zij een hesje van de gemeente moeten dragen;</p><p>· hun bewoners te informeren over het gemeentelijke beheerplan, zodat het illegaal voederen ophoudt en iedereen erop wordt geattendeerd om afval in de vuilnisbak te gooien.</p><p>Dit programma helpt om spanningen tussen burgers te bedaren door een volwaardig beheer in het vooruitzicht te stellen dat de beheersing van duivenpopulaties combineert met aandacht voor hun welzijn. Het probleem van overpopulatie heeft vooral te maken met de netheid van het grondgebied. Om dat op te lossen, is het beter om voor bestaande groepen te zorgen met gezonde voeding dan ze te laten overleven op afval. Zodra de gemeenten de situatie voldoende onder controle hebben, kunnen ze overwegen om contraceptieve duiventillen te plaatsen. Dat is duidelijk nodig: duiven, die al sinds de oudheid tam worden gemaakt, gedragen zich niet als wilde vogels. Deze dieren hun leefomgeving ontzeggen door overal spikes en netten te plaatsen, druist in tegen hun natuurlijke behoeften.</p><p>Sinds 3 juni 2024 stelt de Belgische Grondwet dat “de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten bij de uitoefening van hun respectieve bevoegdheden streven naar bescherming van en zorg voor dieren als wezens met gevoel”. De maatschappij evolueert en verwacht dat de overheid op een humane manier rekening houdt met dieren. Het is wetenschappelijk aangetoond dat duiven een hoog intelligentieniveau hebben, een abstractievermogen bezitten dat dicht aanleunt bij dat van primaten, zelfbewustzijn hebben en zelfs menselijke emoties herkennen.</p><p><strong><em><u>Enkele verduidelijkingen</u></em></strong></p><p>· Zijn anticonceptiezaden schadelijk voor andere dieren en het milieu?</p><p>Sommige gemeenten rollen geen beheerplan uit, want “het gebruik van anticonceptiezaden voor duiven wordt niet gepromoot door Leefmilieu Brussel, dat liever het voorzorgsprincipe hanteert. Het op grote schaal verspreiden van het anticonceptiemiddel R12 in de vorm van zaden (die de molecule nicarbazine bevatten) staat ter discussie vanwege het gebrek aan kennis over de mogelijke schadelijke gevolgen voor het milieu, de menselijke gezondheid (voor wie met deze producten omgaat en in de buurt ervan komt) en andere diersoorten die zich per ongeluk met deze zaden zouden kunnen voeden. Bovendien is dit een dure, niet-selectieve methode die moet worden gecontroleerd door een dierenarts, en die geen enkele garantie biedt op een afname van de populatie zodra geen anticonceptiezaden meer worden verspreid.”</p><p>Er zijn echter geen gevolgen voor andere soorten. Het product wordt bij zonsopgang in zeer kleine hoeveelheden verdeeld en onmiddellijk opgegeten door de dominante duiven die trouw terugkeren naar de voederplekken. Er werden geen grote vogels waargenomen en de zaden zijn te groot voor kleine snavels. Bovendien wordt de molecule niet opgeslagen in het lichaam van de duiven en dus zijn er geen gevolgen voor de roofdieren waaraan ze ten prooi vallen. Het middel staat onder diergeneeskundige controle en wordt tevens gebruikt in pluimveebedrijven om darmcoccidiose bij gevogelte te voorkomen.</p><p>Wanneer duiven geen voedingszaden krijgen, worden ze vaak ziek, worden hun uitwerpselen loperig en besmetten ze andere duiven. En toch staat niemand stil bij de nodige diergeneeskundige follow-up. Integendeel, want verzorging in revalidatiecentra voor in het wild levende diersoorten is voortaan geen optie meer.</p><p>Zodra de situatie voor een eerste maal onder controle is gebracht, zou het de beste oplossing zijn om enkele duiventillen te plaatsen die fungeren als verzamelpunt, waardoor het eenvoudiger wordt om hun gezondheidstoestand op te volgen en we de kosten voor anticonceptie kunnen afbouwen door hun eieren te vervangen door nepeieren. Momenteel is dat moeilijk haalbaar, gelet op de vele populaties die over het hele grondgebied van alle gemeenten zijn verspreid.</p><p>· Zijn er meer duiven op de plekken die worden aangepakt?</p><p>Duiven zijn sedentair en verplaatsen zich slechts binnen een beperkt gebied. Dat we in de beginfase meer duiven opmerken op de plekken waar wordt ingegrepen, valt te verklaren door het feit dat duiven uit de nabije omgeving er komen mee-eten. Vervolgens neemt hun aantal geleidelijk af.</p><p>· Moet dit levenslang gebeuren?</p><p>Ja. Het is algemeen aanvaard om zwerfkatten levenslang op te volgen, net als honden en nieuwe gezelschapsdieren die in een asiel terechtkomen, en dat kost evenveel. Duiven stammen af van een zwervende soort die tam en levenslang afhankelijk werd gemaakt. Een zachte aanpak komt evenwel iedereen ten goede: de duiven zelf, de mensen die om ze geven en de mensen die er minder willen.</p><p>Laten we stoppen met te verkondigen dat duiven zich wel zullen redden om te rechtvaardigen dat het verboden is om ze te voederen. Dat is niet waar: het zijn zaadeters en geen alleseters. Laten we ook ophouden met mensen te bekeuren die op plaatsen waar al geruime tijd veel duiven samentroepen, zaden strooien om ze te voederen. Laten we aanvaarden dat deze vogel nu eenmaal onder ons is, nadat hij aan zijn natuurlijke habitat werd onttrokken, en door de mens werd gebruikt en omgevormd. Er is geen weg meer terug. Laten we erkennen dat we ze bij gebrek aan enige vorm van beheer op een ethisch onaanvaardbare manier opzettelijk laten lijden.</p><h5><strong>NB : </strong>Op verzoek van indiener werd de <a href="https://share.parlement.brussels/file_transfer/f.php?h=2DZlelLK" rel="noopener noreferrer" target="_blank">oorspronkelijke tekst</a> op 18 oktober 2024 vervangen.</h5>